Hondakinak altxor bihurtzen: Kotoi birrindua ongarri gisa ere erabil al daiteke?

Australiako Goondiwindi landa-herri batean, Queenslanden, egindako ikerketa batek agerian utzi du kotoi-soroetan birrindutako ehun-hondakinak onuragarriak direla lurzoruarentzat, inolako eragin kaltegarririk gabe. Eta irabaziak eskain ditzakeela lurzoruaren osasunerako, eta ehun-hondakinen egoera globalari irtenbide eskalagarria eman diezaiokeela.

Kotoi-ustiategi bateko proiektu batean 12 hilabeteko proba bat egin zen, Coreo ekonomia zirkularreko espezialisten gainbegiratzeapean, Queenslandeko Gobernuaren, Goondiwindi Cottonen, Sheridanen, Cotton Australiaren, Worn Upen eta Cotton Research and Development Corporationen arteko lankidetzan, UNEko Oliver Knox doktorearen laguntzarekin.

1


Sheridaneko 2 tona inguru kotoizko ehun-bizitza amaitu gabe eta Estatuko Larrialdi Zerbitzuko jantziak maneiatu zituzten Sydneyko Worn Up-en, 'Alcheringa' baserrira eraman zituzten eta Sam Coulton tokiko nekazariak kotoi-soro batean zabaldu zituen.

Proben emaitzek diote hondakin horiek zabortegira bota beharrean, lehen bildu ziren kotoi-soroetarako egokiak izan litezkeela, baina proiektuko bazkideek 2022-23ko kotoi-denboraldian errepikatuko dute lana hasierako aurkikuntza horiek balioztatzeko.

Oliver Knox doktoreak, UNEkoak (Cotton Research and Development Corporation-ek lagunduta) eta kotoi-industriak lagundutako lurzoru-zientzialariak, esan zuen: "Gutxienez, entseguak erakutsi zuen ez zela lurzoruaren osasunean kalterik egin, jarduera mikrobianoa apur bat handitu baitzen eta gutxienez 2.070 kg karbono dioxido baliokide (CO2e) arindu baitziren jantzi hauek lurzoruan deskonposatuz, zabortegira bota beharrean".

«Entseguak bi tona inguru ehun-hondakin zabortegitik desbideratu zituen, kotoiaren landaketa, sorrera, hazkuntza edo uztaren gainean eragin negatiborik gabe. Lurzoruko karbono-mailak egonkor mantendu ziren, eta lurzoruko intsektuek ondo erantzun zioten gehitutako kotoi-materialari. Gainera, ez zirudien tindagaiek eta akaberek eragin kaltegarririk izan zutela, nahiz eta horretaz guztiz ziur egoteko produktu kimiko sorta zabalago batean proba gehiago egin behar diren», gaineratu zuen Knoxek.

Sam Coultonen arabera, kotoi-soroetako nekazari batek erraz "irentsi" zuen kotoi birrindua, eta horrek konfiantza eman zion konpostaje-metodo honek epe luzerako potentzial praktikoa duela.

Sam Coultonek esan zuen: «Kotoizko ehun-hondakinak zabaldu genituen 2021eko ekainean kotoia landatu baino hilabete batzuk lehenago, eta urtarrilerako eta denboraldiaren erdialderako kotoizko hondakinak ia desagertu egin ziren, hektarea bakoitzeko 50 tonako abiaduran ere».

«Ez nuke espero lurzoruaren osasunean edo errendimenduan hobekuntzak ikustea gutxienez bost urtez, onurak metatzeko denbora behar baitute, baina oso animatuta nengoen gure lurzoruetan eragin kaltegarririk ez zegoela ikustean. Iraganean, kotoi-makinaren hondakinak zabaldu ditugu baserriko beste leku batzuetan eta hobekuntza nabarmenak ikusi ditugu soro horietako hezetasuna atxikitzeko gaitasunean, beraz, gauza bera espero nuke kotoi-hondakin birrinduak erabiliz», gaineratu du Coultonek.

Australiako proiektu-taldeak orain bere lana hobetuko du lankidetzan aritzeko modurik onenak aurkitzeko. Eta Cotton Research and Development Corporation Newcastleko Unibertsitateak hiru urteko kotoizko ehunen konpostaje ikerketa-proiektu bat finantzatzeko konpromisoa hartu du. Proiektu horrek, gainera, tindagaien eta akaberen emaitzak aztertuko ditu, eta kotoizko ehunak pellet bihurtzeko moduak aztertuko ditu, egungo nekazaritza-makineria erabiliz soroetan zabaldu ahal izateko.

 


Argitaratze data: 2022ko uztailak 27